Door Antonio Peri
(Vertaling door M. Amolsch)
De originele tekst in het Duits staat op de site keinwietpas.de.
Calvinisme, koloniale mogendheid, stormvloeden en handel – hoe het Nederland van vandaag erdoor werd gevormd en waar, naast het dagelijkse politieke bedrijf, de momentele paradigmaverandering haar voedingsbodem vandaan heeft.
“Wie van jullie heeft zich bij de buren dan niet kunnen gedragen?”
Deze vraag heb ik hier in de ‘Kein Wietpas’-blog nu al vaker gelezen. En ik snap hem goed. In de straten rond de coffeeshops in Maastricht was het altijd best rustig – behalve een wachtrij sinds elke ID eerst even ingelezen moest worden bestond er simpelweg geen overlast, tenminste niets wat wij daaronder zouden verstaan. En ik was daar zowel al om 10:00 uur ’s ochtends als om 23:30 uur. In Amsterdam is het misschien wel anders, maar grote steden zijn gewoon grote steden en daar kwam de emotie rond de ‘overlast’ ook niet vandaan – hij was in het provinciale zuiden begonnen. En nog wel voor Maastricht in de veel kleinere omliggende gemeentes zoals Vaals (die reeds in het begin van deze eeuw alles ging afschaffen wat enigszins met drugs te maken had. Daar mag men vandaag – net zoals in de VS – niet eens meer open op straat alcohol drinken) en Kerkrade dat al van 2005 t/m 2007 de tig illegale shops zo dermate heeft plat gemaakt (drugspanden schrappen) dat deels zelfs de huizen werden afgebroken – ja, jullie horen het goed – waarin wiet illegaal verkocht werd. Één legale shop mocht blijven – daarvoor waren het er 60 illegale. Beide plaatsen zijn direct aan de grens met Aken/Vaals en Herzogenrath/Kerkrade – de beroemde Nieuwstraat/Neustraße – één kant op Duits en de andere kant op Nederlands grondgebied.
Hier werd al vaak de ignorantie m.b.t. de Nederlandse taal geuit. Dat breekt ook heel zuur op – maar vooral i.v.m. ons Duitsers. Dat zijn de oude haatgevoelens van de Nederlanders sinds de tweede wereldoorlog, toen wij Duitsers hun binnen een paar dagen hadden verslaan en hun dan over jaren heen gingen vernederen (zoals de helft van Europa – maar de Nederlanders nemen ons dat, naast de Engelsen, van alle volken wereldwijd het kwalijkst – daar zijn ze haatdragend in. Natuurlijk valt Israel in die samenhang nog te noemen, maar dat is een verhaal apart en ligt ook niet in Europa, vandaar dat ik het hier geheel buiten beschouwing laat).
Een Belg heeft in een Maastrichter coffeeshop geen enkel probleem als die zijn wiet in het Frans besteld. Maar een Duitser die hetzelfde in het Duits doet krijgt afhankelijk van de shop niet 5 gram, maar 4,8 gram en een antwoord op zijn vraag over wisselgeld of wat hij verder nog wil in beleefd, perfect Engels (koel afstandelijk). Besteld dezelfde Duitser nou in geradbraakt Nederlands zijn 5 gram krijgt hij een vriendelijk antwoord in goed Duits en makkelijk 5,2 gram – van dezelfde persoon. Dat heb ik vaker meegemaakt (in het begin maakte ik ook mijn fouten) – wat ze van ons willen is gewoon respect.
En dat respect (en daarmee ook het voorkomen van overlast-discussies) begint bij een toerist die goed geïnformeerd, intelligent en geïnteresseerd in de cultuur is. Net zoals er ook los daarvan een soort ‘zachte tourisme’ (sanfter Tourismus) bestaat. De Mallorciners kunnen de toeristen zeker ook niet uitstaan, maar ze zijn er nu eenmaal veel meer van afhankelijk dan de Nederlanders. Daarbij komt dat ze een geheel andere (traditioneel katholieke) cultuur hebben.
De Nederlanders zijn echter (zoals ook grote delen van de VS) Calvinisten. Daar is de leefwijze voorbestemd:
- Sola gratia (Wikipedia NL | DE [iets uitgebreider]) – alleen door de genade van god wordt de mens gered (niet door zijn eigen goedheid)
- Sola fide (Wikipedia NL | DE [iets uitgebreider]) – alleen door het geloof wordt de mens gerechtvaardigd (niet door goede daden)
Ik heb dit vrij vertaald en in huidige context gebracht:
De gene wie door god een goed lot werd toegewezen is per se goed – wat hij ook doet.
Heb je een eigen huis, een goed salaris en ben je een eerbare burger, dan is dat de wil van god. De mislukkelingen en de vagebonden op de straten hebben het niet anders verdiend – het was zo voor hun voorbestemd. Dit heeft Nederland met de VS gemeen. Daarom is hun huurmarkt ook waardeloos en ben je daar als huurder echt een nul (de meerderheid heeft een eigen woning – huren is daar een randverschijnsel – daarom is immigreren daar ook moeilijk). Niet kredietwaardig = niet van god gewild. Natuurlijk is ook Nederland een seculiere staat en zijn er maar weinigen die zich zo bewust zouden zijn van de oorsprong van hun natuurlijke geesteshouding – maar hij is er wel en men ondervindt hem in het dagelijks leven aan den lijve. Dat betekent niets anders dan (iets overdreven): “Wie op de grond ligt daar mag men op trappen, want dat is zijn voorbeschikt lot.” Dit brengt een asociale factor in de Nederlandse mentaliteit met zich mee – er zijn dan ook in heel Europa nergens minder opvangen voor daklozen dan in Amsterdam – dit ter verificatie van deze uitspraak. Wat demonstratiever: “Never get lost in the Netherlands without a valid credit card!”
De tolerantie heeft een voorwaarde. Wie ook op de volgende dag nog bij het versterken van de dijk kan helpen, die kan in zijn leven doen wat hij wil (b.v. blowen) maar hij zou dus nog steeds in staat moeten zijn om zich voor de maatschappij nuttig te maken.
Indien dit niet het geval is (dus als hij niet komt wanneer men hem nodig heeft voor het versterken van de dijk – dus in figuurlijke zin, wanneer hem de maatschappij als arbeidskracht nodig heeft), wil ik niet graag in zijn plaats zijn. Hij wordt dan namelijk uit alle rechten ontzet – en dat heel rigoureus – veel rigoureuzer dan hier. Met inachtneming van de voor grote delen van Nederland levensbedreigende stormvloedrampen is dat heel begrijpelijk. Daar moest iedereen mee aanpakken – en wie dat niet deed die was ten eerste onverantwoord en misbaar en ten tweede een moordenaar gelijk. Dus, wie kan presteren mag best blowen – de anderen zijn uitschot/voor niets te gebruiken (daar wordt dan het citaat van Hoes onderlegt).
Nederland is een ware volksgemeenschap waarin je de rechten krijgt die je toekomen en waarin zekerheden en vrijheden worden toegestaan. Niet zo als hier – waar al dit vaak alleen nog maar bureaucratische processen zijn en niemand meer patriottisch is, behalve bij het ophangen van vlaggetjes bij de WK voetbal.
Hulp – bij werkloosheid veel beter dan hier: 90 % van het laatste salaris (citaten over ‘Hartz IV’: “Zorgt jullie staat dan helemaal niet voor jullie?”; “Armoede zoals bij jullie bestaat hier niet”). Tolerantie, maar voor een groot deel ook verplichting en druk die de voorwaarde voor het recht op vrijheid en tolerantie zijn. Geen hulp, geen vrijheid zonder eigen inzet en nut/arbeid voor de gemeenschap. Vaals heeft het b.v. zelfs voor elkaar gekregen het toestromen van buitenlandse werklozen te voorkomen en is tegen het toestromen van Duitse studenten (nu in Aken het woningaanbod wegens G8/G9 in een bepaald jaar krap wordt en het de bedoeling is dat er woningen voor de vloed van studenten geschapen worden, opponeert de plaatselijke CDA daar ook tegen).
Een parallelle samenleving zoals hier bij grote delen van de moslimse mensen wordt daar veel minder geduld dan hier. Net zo weinig luiheid op kosten van de gemeenschap. En dat was altijd al zo. Dat is niet nieuw – maar nu wordt het duidelijker zichtbaar. Wie denkt hij kan zonder een bedrag van minstens 1500 € ter beschikking te hebben in Nederland wonen, kan het emigreren daar naartoe beter meteen helemaal vergeten. Bovendien is een eigen woning nodig – als men kredietwaardig is en een eigen woning heeft is er overal ‘De Hypotheker’ van wie men dan (zoals in de VS) kredieten op de eigen woning kan krijgen om het dagelijkse leven te kunnen bekostigen – wie dat niet heeft is een underdog.
Er staat niet integratie op de dagorde, maar assimilatie wordt gevraagd. Nederland is een grote koloniale mogendheid zonder daar ooit kritiek voor te hebben gekregen of schuldgevoelens met zich mee te dragen zoals ons deze over de afgelopen 60 jaar zijn ingeënt – ondanks Duitsland veel minder koloniën had. Maar toch werd in het Duitse keizerrijk (onder Wilhelm II – overigens zijn de voormalige Duitse en huidige Nederlandse monarchie wel degelijk door bloedbanden verbonden, net zo als ook de Engelse daar bij hoort) gezegd: “Aan het Duitse wezen zal de wereld genezen.” Een keerpunt in de geschiedenis en een ontwricht zelfbewustzijn zoals wij die hebben ervaren, hebben de Nederlanders nooit meegemaakt (sinds 1945 waren ze maar arme slachtoffers) – en moesten dus ook niet anders gaan denken. Daarom werd m.b.t. hun eigen geschiedenis (want ze gingen ook niet anders denken toen ze Suriname [in Nederland nog steeds zo genoemd] en grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika gingen onderwerpen en kolonialiseren [samen met de Spanjaarden en Engelsen]) daar ook nooit zo naar het waarom gevraagd als m.b.t. onze autoritaire fantasieën van grootmacht.
Dat ze deze landen door handel gingen uitbuiten is vanzelfsprekend. Boetedoening daarvoor is de Nederlandse volksziel echter vreemd – zoals Calvin al zei: Het is alles voorbestemd. De winner heeft het verdient om winner te zijn. Voor de verliezer was het niet anders voorbeschikt. Daar komen de hardheid en de ignorantie vandaan die ik zowel aan mensen uit de Verenigde Staten als aan de Nederlanders verafschuw – waarbij daaruit dan natuurlijk ook de ‘Amerikaanse droom’ voortvloeide: “Ieder is de smid van zijn eigen fortuin.” – dat is in Nederland ook zo. Maar wee de gene die daarbij geen geluk had … . Het Calvinisme is een Angelsaksische en een Zwitserse zaak – eigenaardig genoeg de volken die instaan voor zowel het model van het succesvolle kapitalisme, als voor de vrijheid van het individu. Nederland komt daar als randgebied nog bij.
Wij toeristen gedragen ons vaak slecht zonder dat het ons überhaupt opvalt. Dat begint bij de lage ramen en het ‘er-doorheen-wonen’ zoals het een architecte (ex-vriendin van mij) ooit noemde. De klassieke Nederlandse architectuur is namelijk het meest zichtbare teken van het Calvinisme: Iedereen kan zien wat een godgevallig en deugdzaam leven ik leid. Daarom kan iedereen erin kijken in mijn huis, van woonkamer tot terras. […]
Maar de keerzijde van de medaille is dat er geen Nederlander bij het langslopen geïnteresseerd (zoals de toeristen) naar zulke privé huizen binnen zou kijken. Dat wordt genegeerd, dat hoort niet – dat zou getuigen van een slechte opvoeding. Dat zijn fijnheden. Maar ook dat leidt tot een gevoelde overlast. Ik ging me al vaak voor mijn landgenoten schamen die zich daar gedroegen als in een openluchtmuseum, alleen omdat ze niets van de cultuur af wisten en ze toch alleen maar geïnteresseerd waren in de volgende joint – nou, en de woninginrichting van de mensen aan wiens huizen ze onderweg langsliepen. Het punt is: Men kan naar binnen kijken – maar men doet het niet! Daar begint het lastigvallen al.
We reizen niet naar Myanmar in het diepste Azië met een volledig vreemde cultuur, maar alleen omdat Nederland voor ons op het eerste gezicht op Duitsland lijkt – en ook in vele dingen is – ligt de gevaar er in het ignorant zijn en helemaal niet letten op de fijnheden van de uiteenlopende geschiedenis en wortels van de cultuur. Dat levert geen bijdrage aan een goede verhouding – en Nederlanders zijn daarin (achter de zakelijk-glimlachende schijn) erg fijngevoelig. En de subtiele afwijzing zal men op een gegeven moment merken. Op een direct of vaak eerder indirect manier – zie het voorbeeld van 4,8 i.p.v. 5 gram en de Engelse antwoord ondanks dat de persoon Duits kan spreken.
Ik wou ook altijd graag dat het anders zou zijn, en buitenlanders neemt men fouten door onwetendheid eigenlijk ook niet kwalijk. Maar wat ons Duitsers betreft zit dat daar helaas wat anders (uitzonderingen bevestigen de regel). Maar naar deze uiteenzetting kan de ‘uitschot-uitspraak’ van Hoes wel verklaard en in samenhang worden gebracht. Echter nooit verontschuldigd. Ik wil hierbij geen partij kiezen of iets goedkeuren – nog de Nederlandse haatgevoelens – los van waar ze vandaan komen – nog ons gedrag daar – ik wou alleen een verklaring voor dingen geven, waarvan zich vermoedelijk vele Nederlanders niet echt bewust zijn, maar die wel diep in de volksziel van dit land en de mensen sluimeren. En die dingen komen door de rechtse partijen daar alleen maar aan het licht omdat ze er diep verborgen dus altijd al waren.
Was iedereen er zo omzichtig mee omgegaan en zou zich van tevoren geïnformeerd hebben, hadden ‘drugstoeristen’ nooit in die mate als instrument voor de verkiezingsstrijd gebruikt kunnen worden voor het doorzetten van weerzinwekkende interesses. Maar de haatgevoelens in het volk waren er en zijn er – anders had men hun niet zo succesvol kunnen instrumentaliseren.